Εθνική Αρχή Στοιχημάτων: Από το όραμα στην υλοποίηση – Παρουσίαση απολογισμού έργου 2020-2023
Αποτέλεσμα των ενεργειών της Εθνικής Αρχής Στοιχημάτων κατά την άσκηση του ρυθμιστικού και εποπτικού της ρόλου κατά την τετραετία 2020 – 2023 είναι ο εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη του τομέα της στοιχηματικής δραστηριότητας. Ανάπτυξη η οποία ανέδειξε τον τομέα ως ένα σταθερό πυλώνα της οικονομίας, δημιουργώντας νέες προοπτικές και προκλήσεις για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, αλλά και τις προϋποθέσεις για προσέλκυση ξένων επενδύσεων, συμβάλλοντας προς την κατεύθυνση της οικοδόμησης συνθηκών μακροχρόνιας οικονομικής ευημερίας.
Η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων παρουσίασε στο πλαίσιο εκδήλωσης τον απολογισμό του έργου της για την περίοδο 2020-2023, η οποία συνοψίζει τις ενέργειες και τις δράσεις της προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης του κλάδου, της πάταξης της παρανομίας και της προστασίας των παικτών και του κοινού ευρύτερα.
Η τετραετία 2020-2023 χαρακτηρίστηκε από σημαντική ανάπτυξη της στοιχηματικής αγοράς, με τα έσοδα να παρουσιάζουν αύξηση κατά 79% σε σχέση με το 2020 και να αντιστοιχούν στο 3,72% του ΑΕΠ το 2023. Ειδικότερα, τα έσοδα από το στοίχημα, ανήλθαν το 2020 στα €620,809,894, το 2021 στα €783,494,421, το 2022 ανήλθαν σε €959,557,906, ενώ το 2023 ξεπέρασαν το ένα δισεκατομμύριο (€1.109,209,082). Τα έσοδα στοιχήματος για το έτος 2023 κατέγραψαν αύξηση 10% και 44% σε σύγκριση με το 2022 και 2021 αντίστοιχα. Τα έσοδα της Αρχής από το φόρο στοιχήματος το 2020 ήταν €8,938,512, ενώ το 2023 ανήλθαν στα €12,366,896.
Ενδεικτική της ανάπτυξης του κλάδου είναι και η αύξηση των εργαζομένων που εργοδοτούνται στα υποστατικά από 1223 άτομα το 2020 σε 1476 άτομα το 2023, με την αύξηση να προσεγγίζει ποσοστιαία το 21%, ενώ στον κλάδο ευρύτερα εργοδοτούνται συνολικά πέραν των 1700 ατόμων. Σε ό,τι αφορά την κατανομή των ποσών που στοιχημάτισαν οι παίκτες, το ποδόσφαιρο διατήρησε την πρωτοκαθεδρία σε επίγειο και διαδικτυακό στοίχημα, ακολούθησαν καλαθοσφαίριση και τένις, ενώ παρατηρήθηκε άνοδος στη δημοφιλία των e-sports κατά την εν λόγω περίοδο.
Η ανάπτυξη αυτή ήταν το αποτέλεσμα στοχευμένων ρυθμιστικών και εποπτικών δράσεων. Οι εποπτικές διαδικασίες της ΕΑΣ βασίζονται σε προσέγγιση εκτίμησης ρίσκου, με τη συχνότητα ελέγχου να καθορίζεται ανά κατηγορία ρίσκου. Υιοθετήθηκε η πυραμίδα κυρώσεων η οποία περιλαμβάνει έξι στάδια, αυξάνοντας τη σοβαρότητα ανάλογα με τη φύση και τη συχνότητα των παραβάσεων, επιτρέποντας έτσι μια δίκαιη και αναλογική διαχείριση αυτών. Κατά τη διάρκεια της τετραετίας πραγματοποιήθηκαν πέραν των 22.000 ελέγχων στους εποπτευόμενους και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους €288.100.
Πέραν από τον εποπτικό της ρόλο, η Αρχή το 2020 έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για την αναβάθμιση του νομοθετικού πλαισίου και αναθεώρησε 14 Οδηγίες για αποτελεσματικότερη εφαρμογή του περί Στοιχημάτων Νόμου. Το 2021 εκδόθηκε η πρώτη Οδηγία για την Παρεμπόδιση και Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες και αναθεωρήθηκε ο Κώδικας Διαφήμισης και ο Πρακτικός Οδηγός. Ενώ, τον Δεκέμβριο του 2022 τέθηκαν σε εφαρμογή οι Κανονισμοί Προστασίας των Παικτών και εκδόθηκε η Οδηγία Προστασίας Παικτών.
Βασική προτεραιότητα και αδιαπραγμάτευτος στόχος του οργανισμού είναι η προστασία των παικτών και της κοινωνίας από τις επιβλαβείς συνέπειες του στοιχήματος, καθώς και η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης του τομέα. Το 2022 εκπόνησε την Στρατηγική Ασφαλούς Παιχνιδιού 2022-2025, η οποία βασίζεται στην προσέγγιση δημόσιας υγείας. Η Αρχή, στο πλαίσιο της Στρατηγικής της, προχώρησε σε σημαντικές συνεργασίες με φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την υλοποίηση δράσεων με στόχο την πρόληψη, όπως μεταξύ άλλων τα προγράμματα «Young Cities», «Active Minds» και «Alliance for Children and Youth». Επίσης, πραγματοποίησε εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, με αποκορύφωμα την καθιέρωση της Εβδομάδας Ασφαλούς Παιχνιδιού ως μια πλατφόρμα ανοικτού διαλόγου όπου το κοινό δύναται να μιλήσει ανοικτά για την ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια και τις επιβλαβείς προεκτάσεις της.
Στο πλαίσιο της προστασίας, η Αρχή τον Φεβρουάριο του 2024, έθεσε σε λειτουργία την Εθνική Πλατφόρμα Αυτοαποκλεισμού, ένα ισχυρό εργαλείο το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους παίκτες να θέσουν όρια στη στοιχηματική τους δραστηριότητα και να αυτοαποκλειστούν. Καθοριστικής σημασίας για την προστασία των παικτών ήταν επίσης η εφαρμογή του Κώδικα Διαφήμισης και ιδιαίτερα των Κανονισμών Προστασίας Παικτών, Νεαρών Ατόμων και Παθολογικών Παικτών. Ως αποτέλεσμα της εφαρμογής των Κανονισμών από το 2022, 36.878 παίκτες έθεσαν όριο κατάθεσης, ενώ το 2023 ο αριθμός αυτός ανήλθε στις 84.564, όπου αντιστοιχούν σε ποσοστό 74% του συνολικού αριθμού των εγγεγραμμένων παικτών.
Στο πλαίσιο της οργανωσιακής της λειτουργίας, η Αρχή στελεχώθηκε με επιπλέον εξειδικευμένο προσωπικό και επένδυσε στην ενίσχυση των δεξιοτήτων και γνώσεων του προσωπικού μέσω εξατομικευμένου μαθησιακού πλάνου. Επιπλέον, στόχευσε στη διατήρηση και ενίσχυση σχέσεων συνεργασίας, εμπιστοσύνης και σεβασμού της προσωπικότητας κάθε μέλους του προσωπικού. Η δέσμευση της Αρχής προς το προσωπικό της επιβεβαιώθηκε με την πιστοποίηση Great Place to Work® το 2021, όντας ο πρώτος οργανισμός του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που έλαβε την εν λόγω πιστοποίηση.
Το 2022 η Αρχή πιστοποιήθηκε με τα ISO27001-Information Security Management System και ISO37001-Antibribery Management System. Οι πιστοποιήσεις με τα δύο διεθνή πρότυπα είναι μέρος της υλοποίησης του στρατηγικού σχεδιασμού της Αρχής για ενίσχυση της διαφάνειας, διασφάλιση της υπευθυνότητας, ανεξαρτησία στη λήψη αποφάσεων, μείωση του επιχειρησιακού ρίσκου, στη βιωσιμότητα του οργανισμού και το σημαντικότερο στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των εμπλεκόμενων μερών.
Σημαντικό ορόσημο για την Αρχή ήταν και η λειτουργία της Professional Skills Academy, στο πλαίσιο της υλοποίησης του οράματος της ΕΑΣ να καταστεί η Κύπρος ένα δίκαιο και ασφαλές περιβάλλον ανάπτυξης και καινοτομίας στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών. Στόχος της Ακαδημίας αποτελεί η ενίσχυση της εξειδίκευσης του ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του απολογισμού της τετραετίας, η Πρόεδρος της Αρχής, κυρία Ιωάννα Φιάκκου στάθηκε ιδιαίτερα στο όραμα της Αρχής και την πορεία της επίτευξής του. «Πριν 9 χρόνια θέσαμε το όραμα. Να καταστεί η Κύπρος ένα δίκαιο, διαφανές και ασφαλές κέντρο ανάπτυξης και καινοτομίας στο τομέα των τυχερών παιχνιδιών, έχοντας πάντα στο επίκεντρο την προστασία και την ευημερία του κοινωνικού συνόλου. Ήταν απλά μια ιδέα. Αλλά κάθε μεγάλη ιδέα, μετουσιώνεται σε πράξη όταν έχει τα κατάλληλα συστατικά στοιχεία. Το όραμά μας καθορίζεται από τους στόχους που έχουμε για το μέλλον. Μέσα από τα απαραίτητα συστατικά όπως όραμα, ηγεσία, αφοσίωση, επιμονή, προσαρμοστικότητα και πάθος για δουλειά για τον κοινό σκοπό και για το κοινό καλό, η Αρχή αποτελεί παράδειγμα ενός οργανισμού δημοσίου δικαίου που αποτελεί μια σύγχρονη και αποδοτική εποπτική αρχή που όλοι μπορούν να εμπιστεύονται. Ενισχύσαμε το ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο της στοιχηματικής δραστηριότητας, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου, τη μείωση της παρανομίας και την περαιτέρω διασφάλιση της προστασίας των παικτών. Στόχος μας δεν ήταν ποτέ να περιορίσουμε την κερδοφορία των εταιρειών αλλά να πατάξουμε την παρανομία και να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των παικτών και της κοινωνίας.».
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν περισσότερες πληροφορίες για την Έκθεση Πεπραγμένων της ΕΑΣ στην ιστοσελίδα https://nba.gov.cy/i-archi/ekthesis-pepragmenon/